گروه آموزشی هنر آبی

عکاسان همیشه با اثراتی مثل عمق میدان دلخوه و کنترل پرسپکتیو مواجه هستند. هرچند که این دو عامل در بسیاری از موارد باعث خلاقیت و زیبایی عکس ها می‌شود اما گاهی باید این دو اثر را کنترل کرد، یا کاهش داد و یا حذف کرد. همیشه به بلور بودن پس زمینه و برجسته بودن سوژه نسبت به زمینه نیاز نداریم و همیشه پرسپکتیو‌های اغراق آمیز به همراه خطوط مورب برای ما جذاب نیست و یا حتی خود یک مشکل است. بسیاری از عکاسان از جمله عکاسان معماری و همچنین عکاسان صنعتی و تبلیغاتی و یا طبیعت با مشکل کنترل این دو اثر مواجه هستند.

شما در مقابل یک منظره بی نهایت بکر هستید و دوست دارید از این منظره یک شات مناسب بگیرید. اما مشکل شما این است که نمی توانید گل‌های جلوی دوربین را تا انتهای منظره که کوه‌های زیبا است به تصویر بکشید. هرچقدر هم که دیافراگم را ببندید باز هم مشکل پا برجاست یا انتهای تصویر شارپ نیست و یا ابتدای تصویر ! خب چاره چیست؟

شما یک عکاس معماری هستید قصد دارید از یک ساختمان زیبا عکاسی کنید. لنز واید را بر روی دوربین بسته اید اما باز هم با مشکل همیشگی لنز‌های واید (اعوجاج ) مواجه هستید! پرسپکتیو ساختمان بسیار غیرعادی است. ساختمان به صورت بسیار شدیدی دارای اعوجاج و انحنا است!

شما عکاس تبلیغاتی هستید. قصد دارید از یک جواهر عکاسی کنید. اما مشکل شما عمق میدان است. با وجود تنگ کردن دیافراگم باز هم کل سوژه شارپ نیست و عمق میدان مناسب را ندارید. نمی توانید جواهر را کامل در کادر داشته باشید! پس چاره چیست؟

چاره استفاده از لنز‌های Tilt-Shift است.

برای آشنایی بیشتر با لنز‌های Tilt-Shift به مطالب زیر دقت کنید:

اصولا لنز‌های Tilt-Shift به اثر شیمپ فلاک (Scheimpflug) پایبنداند . برای آشنایی بیشتر با این موضوع به این لینک مراجعه کنید. Theodor Scheimpflug (نام یک کاپیتان و دانشمند اتریشی است که این اصل را پایه ریزی کرد)

[center]
یک دوربین قطع بزرگ ( لارج فرمت ) فانوسی

در ابتدا با وجود دوربین‌های لارج فرمت فانوسی و به دلیل ساختار آنها که اصولا مبتنی بر حرکت‌های آزاد به تمام جهات هستند نیاز به وجود لنز‌های تیلت شیفت احساس نمی شد و عکاسان به قابلیت‌های حرکتی این دوربین ها بسیار عادت کرده بودند. اما با فراگیر شدن سیستم 135 و دوربین‌های SLR و DSLR نیاز به این نوع لنز ها بشدت احساس شد. در سال 1961 شرکت نیکون اولین لنزTilt-Shift دنیا را با نامPC Nikkor 28mm f/4 به عکاسان SLR عرضه کرد. این لنز یک لنز واید و از نوع Tilt-Shift بود.

اولین لنز Tilt-Shift دنیا توسط نیکون معرفی شد

این لنز از نوع Tilt-Shift 28 میلی متری بوده و دارای بازترین دیافراگم f/4 می‌باشد. لنز‌های Tilt-Shift نیکون با حروفPC مشخص می‌شوند که مخفف کلمهPerspective Control است. در مقالات آتی در مورد این لنز ها و انواع آن ها صحبت خواهیم کرد. پیش تر در مورد انواع لنز‌های نیکون در اینجا ( 1 ،2 ، 3 ، 4 ) توضیحاتی داده شده بود.

اما اولین لنز Tilt-Shift کانن حدود یک دهه بعد یعنی در سال 1973 توسط این کمپانی عرضه شد .

اولین لنز Tilt-Shift کانن

این لنز یک لنز 35 میلی متری با بازترین دیافراگم f/2. 8 می‌باشد. این لنز در زمان عرضه در حدود 147هزار ین ژاپن ارزش داشت و تنگ ترین دیافراگم آن f/22 بود. در مورد اطلاع از سایر لنز‌های کانن هم می‌توانید به این لینک مراجعه کنید.
اصولا حرکات لنز که به معنی امکان تغییر دادن زاویه صفحه فیلم و یا سنسور در مقابل صفحه لنز است مهمترین فایده استفاده از لنزهای Tilt-Shift است.

با این حرکات میتوان پرسپکتیو را اصلاح کرد. به طوری که اگر شما از یک ساختمان بلند عکاسی کنید خطوط ساختمان با خطوط سنسور و یا فیلم شما یکسان خواهد بود و خطوط ساختمان موازی خواهند بود در صورتی که هنگام استفاده از لنز‌های واید معمولی انتهای خطور به هم نزدیک شده و یا ظاهرا به هم می‌رسند

نمای ساختمان با کمک لنز Tilt-Shift و نمای ساختمان بوسیله لنز واید

یک لنز Tilt-Shift از نظر ساختار با لنز‌های معمولی متفاوت است. این لنز ها که در دو نوع شیفت Shitf و یا Tilt-Shift ساخته می‌شوند دارای حرکات مختلفی هستند. به این نکته توجه داشته باشید که اصولا لنز‌های Tilt-Shift به صورت دستی فوکوس می‌کنند و قادر به فوکوس اتومانیک نمی باشند.

Shift به معنی حرکت خطی یک سری از المان‌های لنز در جهت عمودی و یا افقی است. این حرکت برای اصلاح پرسپکتیو انجام می‌شود. مثلا برای عکاسی از ساختمان‌های بلند برای اینکه خطوط ساختمان با سنسور و یا فیلم موازی شود از این حرکت استفاده می‌شود.

اصلاح پرسپکتیو

لنز 11 میلی متر که در دو سمت جابجا می‌شود( مجموعا 22 میلی متر )

میزان این حرکت بوسیله نشان دهنده ای که در کنار لنز قرار گرفته است با واحد میلی متر مشخص می‌شود. اغلب لنز‌های Tilt-Shift حدود 10میلی متر در هر سمت ( بالا و یا پایین ) و در بعضی از دیگر تا 15 میلی متر ( مجموعه 30میلی متر ) امکان جابجایی دارند.

سمت راست به کمک لنز Tilt-Shift و سمت چپ اصلاح نرم افزاری

شاید عده این این پرسش را مطرح کنند که در حال حاضر با حضور دوربین‌های دیجیتال و نرم افزارهای ویرایشی ( همچون فتوشاپ و DxO Optic ) و قابلیت این نرم افزار ها برای اصلاح پرسپکتیو و موجود بودن پروفایل انواع لنز‌های DSLR ‌های مختلف آیا هنوز هم به این لنز ها برای اصلاح پرسپکتیو نیاز است و یا اینکه این لنز ها مربوط به زمان عکاسی آنالوگ بود که عکاسان قادر به اصلاح پرسپکتیو نبودند؟

اصلاح پرسپکتیو توسط فتوشاپ

در پاسخ توجه شما عزیزان را به تصویر بالا جلب می‌کنم. یکی از اشکالات اصلاح پرسپکتیو توسط نرم افزاری‌های ویرایشی هدر رفتن میزان رزلوشن و مساحت فریم سایز است. به صورتی که در هنگام اصلاح پرسپکتیو سوژه شما درصد بسیار کمتری از مساحت فریم را اشغال خواهد کرد و نمی توانید از حداکثر رزولوشن سنسور خود استفاده کنید.

اما در هنگام استفاده از لنز‌های Tilt-Shift سوژه تمام کادر را پر کرده و باعث خواهد شد که چیزی از رزولوشن شما کاسته نشود

تصویر سمت راست لنز Tilt-Shift و تصویر سمت چپ اصلاحی توسط نرم افزار

یکی دیگر از دلایل هم از دست رفتن شارپنس و بافت تصویر در هنگام اصلاح نرم افزاری در اثر فشرده شدن پیکسل ها و در فوکوس نبودن سوژه است.

کراپ 100% از تصاویر قبلی

در صورتی که در هنگام استفاده از لنز‌های Tilt-Shift تصویر کیفیت بسیار قابل قبول‌تری خواهد داشت.

ویگنتینگ شدید در اثر استفاده از هود

نکته ای که در هنگام استفاده از لنز‌های Tilt-Shift و بخصوص هنگام عمل Shift باید مد نظر قرار دهید این است که از هود و یا فیلتر‌های جانبی استفاده نکنید همچنین در هنگامی عکاسی دستانتان را دور لنز حلقه نکنید. اصولا در این نوع عکاسی نیاز به سه پایه می‌باشد. چرا که در صورت استفاده از هود و یا فیلتر‌های مختلف ویگنتینگ شدید در حاشیه تصویر به وجود خواهد آمد که خروجی شما را تحت تاثیر قرار خواهد داد

حرکت Tilt به معنی چرخش یک سری از المان ها حول یک محور برای اصلاح و یا افزایش میزان عمق میدان است. در این حرکت چرخش لنز حول یک محور فرضی باعث می‌شود که میزان بیشتری از تصویر به صورت فوکوس ثبت شود و عمق میدان را ناحیه مورد نظر افزایش یابد. عکاسان همیشه برای داشتن عمق میدان کافی با مشکلی به نام Diffraction دیفرکشن مواجه هستند. پیش تر در مورد این اشکال در این لینک بحث شده است. این مشکل هنگامی که دهانه دیافراگم را بیش از حد مجاز لنز ببنیدیم به وجود می‌آید.

1-فوکوس بر روی سنگ‌های انتهایی F/22
2-فوکوس بر روی سنگ‌های ابتدایی F/22
3-استفاده از امکان تیلت F/4

چرخش Tilt در این لنز ها بر حسب درجه محاسبه می‌شود. اکثر لنز‌های Tilt-Shift حدود 8 درجه امکان Tilt دارند. در برخی این میزان کمتر و به 4 درجه محدود شده است و در برخی تا 20 درجه نیز وجود دارد

Rotate هم یکی دیگر از حرکت‌های لنز‌های Tilt-Shift است که در همه ی این لنز ها وجود ندارد و تقریبا یک حرکت اضافه می‌باشد. این حرکت به معنی چرخش لنز حول محور مرکزی دوربین است. این حرکت باعث خواهد شد که عکاس برای انتخاب بهترین حالت عکاسی انتخاب‌های بیشتری داشته باشد و بتوانند در زوایای خاص تری عکاسی کند. این حرکت در همه لنز ها وجود ندارد و در لنز هایی که امکان Rotate دارند این میزان چرخش متفاوت است و در محدود ترین نوع از 30 درجه در یک سمت تا 180 درجه در دو سمت می‌باشد.

به هیچ روی نمی توان اثری که این لنز ها بر خروجی شما میگذارند را با کلمات بیان کرد. عکاسان سراسر جهان جلوه‌های بسیار زیبایی به کمک این لنز ها خلق می‌کنند که گاهی تشخیص آنها از کارهای گرافیکی و یا ماکت‌های شهری بسیار سخت است. بهترین روش برای اینکه با اثر این نوع لنز‌های آشنا شوید این است که تعدادی از عکس هایی که با این لنز ها گرفته شده است را ببنید.